In 2020 richten Lotte Daalman en haar vriend een eigen boomgaard op. Met daarin één specifieke boom, de Wichterboom. De Wichter is een erkend streekproduct met het Wâldpyk keurmerk, een typisch oud gewas uit (met name) De Friese Wouden. Vroeger vond je ze vaak langs slootkanten en op verloren hoekjes aan de rand van boerenerven en natuurlijk in particuliere tuinen. Het is een eigenwijze, maar krachtige boom. Mensen gaven elkaar traditioneel een Wichterboom cadeau bij een trouwerij, de geboorte van een kind of wanneer kinderen uit huis gingen. Familie, vrienden, buren en bekenden schonken elkaar daarmee gratis plukgoud.
Een enkeling zet de traditie nu nog voort en Lotte wil die traditie nieuw leven in blazen. Met Lotte hebben we het over de impact van dit project. Hoe reageren mensen er op? Wat is het effect in de regio? Welke hindernissen en hoogtepunten waren er? En is het vooraf geplande doel gehaald of misschien wel meer?
Voor onderzoek naar de haalbaarheid van het terugbrengen van de Wichter op de markt vroeg Lotte subsidie uit de Versnellingsagenda aan. In dit onderzoek wordt onder andere het smaakprofiel van de Wichter vastgesteld. Hiervoor zijn studenten van Van Hall Larenstein ingeschakeld. Zij denken ook na over productontwikkeling en er wordt gekeken naar de vrucht inzameling, opslag en distributie. “Met behulp van een smaakprofiel kunnen we nadenken over hoe je de Wichter kunt toepassen en dat heeft ook gelijk effect op de inzameling en opslag. Erg interessant!”
De Wichterboompjes in de Wichterij zijn nog jong en dragen nog geen vrucht. “Er staan hier regelmatig mensen op de stoep, met de vraag of ze de Wichter kunnen krijgen.” Voor het onderzoek is het ook nodig om de vrucht voor handen te hebben. Door heel Fryslân is de boom daarom opgespoord. “Dit was nog een behoorlijke uitdaging, maar wel belangrijk voor het project.” legt Lotte uit. “Los van het gebruik voor onderzoek kunnen we geïnteresseerden gemakkelijk doorverwijzen.” Zo blijkt maar de Wichterboom zorgt nog steeds voor verbinding.
Die verbinding zorgt er ook voor dat er steeds meer wordt gesproken over de boom. De boom krijgt langzaam zijn bekendheid weer terug. De pers toont regelmatig interesse en onlangs was Lotte nog te horen in de podcast van Leen een Fries. Lotte merkt op: “Het enthousiasme van de mensen in de regio is groot, vooral ook de mensen die de boom nog kennen. Zij vinden het erg leuk dat de Wichter weer in de spotlight komt te staan en delen graag de verhalen die zij hebben over de boom.” De plannen van Lotte brengen veel positiviteit met zich mee en spreiden zich steeds verder uit.
Er zijn al volop creatieve ideeën om mee aan de slag te gaan en we zijn benieuwd hoe men hierop zal reageren.” Die reactie laat nog even op zich wachten. Er moeten nog keuzes gemaakt worden en wellicht zorgt dit voor een haalbare businesscase voor De Wichterij. Eén ding kan Lotte al wel verklappen: “We zijn bezig met creatieve productontwikkeling en het wordt zeker geen jam!”. Intussen groeien de geplante bomen rustig door. In de hoop dat Lotte aankomend seizoen meer dan vier Wichters kan plukken. Al waren de vier van dit jaar al een grote verrassing.