‘Hoeveelheid innovatieve projecten in deze Regio Deal is uniek’
Er waren al dertig Regio Deals, waaronder die van Noordoost-Fryslân. Onlangs zijn er veertien nieuwe bijgekomen. Wat is de nut en noodzaak van de Regio Deals? Wat brengen ze de regio’s? We vroegen het samen met Marjan van der Feen (programmadirecteur Qop en secretaris Regioboard) aan Natalie Burgers (programmadirecteur Programma Regio Deals) en Gertine de Gunst (dealmaker Programma Regio Deals Fryslân, Waddeneilanden en Twente). Natuurlijk vroegen we ook hoe zij kijken naar ‘onze’ Regio Deal.
De Regio Deals zijn ontstaan omdat generiek beleid in sommige gebieden tekortschoot, vertelt Natalie. “Er was maatwerk nodig. Met de Regio Deals wordt samenwerking tussen Rijk en regio bevorderd en in de regio’s tussen overheden, bedrijfsleven en kennis- en onderwijsinstellingen. Het belangrijkste doel is brede welvaart te verbeteren door de kwaliteit van leven, wonen en werken van inwoners en ondernemers te vergroten.”
Van links naar rechts: Natalie, Marjan en Gertine
Van elkaar leren
In stedelijk gebied speelt andere problematiek dan in plattelandsregio’s. De Regio Deals verschillen dan ook enorm. Natalie: “Daarom is het van groot belang dat regio’s zelf aangeven welke opgaves zij zien en hoe ze die willen aanpakken.” Gertine: “In de Regio Deal van Twente speelt bijvoorbeeld samenwerking met Duitsland een belangrijke rol, terwijl in Noordoost-Fryslân vergrijzing en wegtrekkende jongeren belangrijke thema’s zijn. We zien ook overlap in thema’s, regio’s kunnen daardoor veel van elkaars aanpak leren. Als dealmaker kan ik praktisch en concreet steun geven door inzichten te geven van andere Regio Deals elders in het land.” Marjan bevestigt dat. “Noardwest-Fryslân heeft nu een Regio Deal en daar deel ik onze aanpak, en ervaringen tot nu toe, actief mee. Ik spreek veel collega’s van andere Regio Deals en daarnaast is er een landelijk kennisnetwerk van regio’s die elkaar helpen, dat is enorm waardevol.”
Innovatieve ideeën
Natalie vertelt dat regio’s ook gewezen worden op ideeën uit andere regio’s. “In Regio Deal Noardwest-Fryslân speelt bijvoorbeeld mobiliteit een grote rol, er rijden steeds minder bussen. Gertine en ik zeiden meteen: kijk eens in de Achterhoek en Zeeland, daar hebben ze met behulp van de Regio Deal-middelen kunnen experimenteren met andere aanpakken en innovatieve ideeën. Veel Regio Deals jagen innovatie aan, Noordoost-Fryslân is daar ook een mooi voorbeeld van. Jullie komen echt met nieuwe oplossingen.”
Impact maken
Marjan vertelt dat de omstandigheden in een gebied ervoor zorgen dat de aanpak van bepaalde opgaven verschilt. “Wij hebben geen universiteit of groot ziekenhuis, dat zijn zogenaamde subsidiemagneten. We hebben wél veel mkb-ers en een enorme organisatiekracht. Je moet gebruiken waar je goed in bent.” Natalie knikt: “Beter leven, wonen en werken kun je niet meten. Maar met elkaar een netwerk vormen, plannen maken en stappen zetten, leidt zeker tot blijvende verbetering.” Gertine bevestigt: “Het gaat om impact maken voor inwoners en ondernemers. Dat bereik je door samen te werken met verschillende partijen. Die partijen worden eigenaar en onderdeel van de plannen, waardoor het effect van de Regio Deal blijft bestaan.”
Brede welvaart
Binnen de Regio Deals staat de vraag centraal of de aanpak bijdraagt aan het versterken van de brede welvaart van inwoners en ondernemers in de betreffende regio. De afgelopen jaren is daar ook steeds meer onderzoek en cijfermateriaal over ontwikkeld, waaronder de Regionale Monitor Brede Welvaart van het CBS. De regionale planbureaus helpen in veel regio’s om de opgaven scherper te krijgen en ook in het analyseren van de aanpak. Dankzij het Nationaal Netwerk Brede Welvaart leren de regionale planbureaus ook van elkaar.
Noordoost-Fryslân heeft de eigen Deal hier op aangepast. Natalie: “Er zijn de afgelopen jaren veel onderzoeken en adviezen uitgebracht. De nieuwe Regio Deals hebben daardoor meer materiaal waar ze gebruik van kunnen maken.”
Lange termijn
Marjan vertelt dat Planbureau Fryslân de Noordoost-Friese Regio Deal monitort en dat de Regioboardleden en het Planbureau gesprekken voeren over hoe de nalatenschap van de Deal er idealiter uitziet. “We bespreken wat al goed gaat en waar we meer nadruk op moeten leggen.” Gertine: “Het is goed dat de Regioboard, waarin alle partijen uit de triple helix zitten, over eigen grenzen heen kijkt en het geheel overziet.” Marjan: “De grootste ontwikkeling zie je pas na langere tijd, maar ik weet zeker dat onze Regio Deal een positieve invloed heeft op de lange termijn.”
Natalie besluit: “Ik vind het project met de lisdodde een aansprekend voorbeeld: echt iets nieuws met elkaar maken, dat voor meerdere vraagstukken in de regio en ook daarbuiten een oplossing kan zijn. Het is mooi om te zien dat innovatie zo’n belangrijke drijfveer is.”
Alle projecten van de Regio Deal Noordoost-Fryslân vind je terug op onze website. Hier lees je welke projecten subsidie hebben gekregen uit de versnellingsagenda en wat de projecten met de subsidie gaan doen. Ook lees je op onze website over het aanvragen van een subsidie en hoe we je daarbij kunnen helpen.